U Službenom glasniku Republike Srbije br. 144/2020 od 27.11.2020. godine objavljen je Zakon o izmenama i dopunama Zakona o poreskom postupku i poreskoj administraciji. Zakon je stupio na snagu 5. decembra 2020. godine, a u nastavku izdvajamo najvažnije izmene.
Uvođenje otvorenog i alternativnog investicionog fonda kao obveznika
Uvodi se odredba kojom se otvoreni, odnosno alternativni investicioni fondovi karakterišu kao poreski obveznici, koji imaju prava i obaveze u poreskopravnom postupku, pri čemu se definiše da je za poreske, imovinske i pravne obaveze odgovorno društvo za upravljanje fondom, kao pravno lice. Pri čemu, društvo za upravljanje fondom izvršava poslove u vezi sa poreskim obavezama fonda: podnošenje prijave za registraciju, poreske prijave, vođenje poslovnih knjiga i evidencija radi oporezivanja, plaćanje poreskih obaveza fonda, i sl.
Podnošenje zahteva u elektronskom ili pisanom obliku
Od 1. januara 2021. godine zahtev za povraćaj više ili pogrešno plaćenog poreza (odnosno sporednih poreskih davanja), kao i za refakciju poreza, odnosno namirenje dospelih obaveza po drugom osnovu putem preknjižavanja poreza, podnosiće se u elektronskom obliku preko portala Poreske uprave, ili u pisanom obliku – neposredno ili putem pošte.
Poreski identifikacioni broj
Precizirano je da Poreska uprava dodeljuje PIB i u slučaju dospelih, a neizmirenih obaveza po osnovu javnih prihoda, koje su nastale u vezi sa obavljanjem delatnosti privrednih subjekata brisanih iz propisanih registara u postupku stečaja.
Registracija poreskih obveznika
Za potrebe izdavanja PIB-a bliže je definisan pojam rezidentnog preduzetnika, tako da sada obuhvata i kategoriju preduzetnika kako je definisano Zakonom o porezu na dohodak građana.
Uvedena je odredba kojom je precizirano da fond preko društva za upravljanje podnosi prijavu za registraciju sedištu Poreske uprave u roku od pet dana od dana upisa u propisani registar.
Utvrđeno je da APR ne može vršiti registrovanje sticanja udela ili akcija u privrednim subjektima, kao i osnivanje novih privrednih subjekata, u slučaju kada se kao osnivač upisuje pravno lice ili preduzetnik kod kojeg se vrši poreska kontrola radi otkrivanja poreskih krivičnih dela ili kome je privremeno oduzet PIB.
Pravila za dostavljanje poreskih akata fizičkim licima elektronskim putem
Akt poreske uprave se može dostaviti u elektronskom obliku bez saglasnosi fizičkog lica ukoliko fizičko lice podnosi poreske prijave preko portala poreske uprave. U slučaju da fizičko lice podnosi poreske prijave u papirnoj formi, neophodno je pribaviti saglasnost fizičkog lica za dostavljanje poreskih akata preko portala poreske uprave.
Saglasnost fizičkog lica za dostavljanje poreskih akata koje izdaje jedinica lokalne samouprave nije neophodno ukoliko je fizičko lice registrovano na sistem jedinstvenog elektronskog sandučića.
Odlaganje plaćanja poreza
Zakon uvodi obavezu podnošenja zahteva u elektronskom obliku preko portala poreske uprave.
Dodatno, pravo na odlaganje plaćanja poreza obveznici mogu da ostvare i u slučaju posledica prouzrokovanih pandemijom, višom silom, odnosno drugim vanrednim događajem.
Vlada će u narednom periodu doneti akt kojim se reguliše odlaganje plaćanja dugovanog poreza, odnosno nedospelih poreskih obaveza.
Predmetnom izmenom se obveznicima omogućava odlaganje poreza radi ublažavanja ekonomskih posledica izazvanih pandemijom virusa Covid 19, kao i budućih neizvesnih događaja koji mogu uticati na ekonomski položaj privrednih subjekata.
Ova odredba primenjivaće se retroaktivno, od 1. januara 2020. godine.
Mere u toku poreske kontrole
Propisano je pravilo da će u toku poreske kontrole biti oduzeta dobra iz skladišta, odnosno dobra smeštena u prostorijama, o kojima poreska uprava nije obaveštena
Novo krivično delo
Propisano je novo krivično delo – poreska prevara u vezi sa porezom na dodatu vrednost:
- Za lice koje u prethodnih 12 meseci ostvari pravo na neosnovani poreski kredit ili povraćaj PDV tako što podnese poresku prijavu ili prijave sa neistinitim sadržajem, a iznos povraćaja ili poreskog kredita prelazi iznos od RSD 1.000.000, kazniće se zatvorom od 1 do 5 godina i novčanom kaznom; i
- Za lice koje u nameri da izbegne plaćanje poreza ne podnese jednu ili više poreskih prijava, podnese poresku prijavu sa neistinitim sadržajem ili na drugi način izbegne plaćanje poreza, a iznos poreza za koji se izbegava plaćanje prelazi preko RSD 1.000.000, kazniće se zatvorom od 1 do 5 godina i novčanom kaznom.
Ukoliko iznos PDV-a prelazi RSD 5.000.000 učinilac će se kazniti kaznom zatvora od 2 do 8 godina i novčanom kaznom.
Ukoliko iznos PDV-a prelazi RSD 15.000.000 učinilac će se kazniti kaznom zatvora od 3 do 10 godina i novčanom kaznom.
Dodatno se fizičkom licu, preduzetniku i odgovornom licu u pravnom licu izriče mera bezbednosti zabrane vršenja poziva, delatnosti i dužnosti od 1 do 5 godina.
